Nagroda : Gombrowicz

Tytuł festiwalu nawiązuje do powieści Witolda Gombrowicza Opętani, drukowanej w odcinkach w prasie warszawskiej i kielecko-radomskiej. Ostatni odcinek powieści ukazał się 3 września 1939.

 

W przeddzień 77 rocznicy tego wydarzenia uczestnicy Festiwalu Opętani Literaturą 2016 “pobili rekord świata” w czytaniu Opętanych. W ten żartobliwy sposób, poprzez rodzaj flash moba literackiego, organizatorzy przypomnieli flirt Gombrowicza z literaturą popularną. Wydarzenie odbyło się w nieczynnym, ale udostępnionym na tę okazję zabytkowym ratuszu. Pierwszy rozdział powieści przeczytał wybitny aktor - również Gombrowiczowski - Jerzy Radziwiłowicz.

 

Po lekturze odyła się rozmowa z odtwórcą roli Henryka w legendarnym spektaklu krakowskiego Starego Teatru. Rozmowę poprowadził Piotr Kłoczowski, wicedyrektor Muzeum Literatury, eseista, redaktor i edytor, a także wykładowca w Akademii Teatralnej. 

 

Atrakcją Festiwalu było takze spotkanie z Ritą Gombrowicz. Poprowadził je młody badacz Gombrowicza, doktorant na Uniwersytecie Warszawskim, radomianin Piotr Sadzik. Temat rozmowy to Opętania Gombrowiczowskie . Piotr Sadzik twierdzi, że całe jego myślenie o świecie uformowały teksty Gombrowicza. 

 

W sobotę, 3 września, kwadrans po dwunastej uczestnicy festiwalu włączyli się w narodowe czytanie Sienkiewicza. W pobliżu miejsca oficjalnej lektury Quo vadis odbyła się manifestacja literacka. Mariusz Bonaszewski - kolejny aktor z ważnymi rolami Gombrowiczowskimi w dorobku - czytał uwagi Witolda Gombrowicza o pisarstwie Sienkiewicza. Uwagi mocno krytyczne, bo choć Gombrowicz doceniał rolę pisarstwa Sienkiewicza w polskiej świadomości narodowej, to był wobec niej mocno krytyczny - o czym świadczy cytat z Gombrowicza, będący tytułem wydarzenia: Sienkiewicz – katastrofa naszego rozumu. Manifestacja była kulturalna, a czytający nie przekrzykiwali się. 

 

Tego samego dnia, w gościnnym Mazowieckim Centrum Sztuki Współczesnej Elektrownia, odbyła się rozmowa o najnowszej prozie polskiej, w której uczestniczyli zarówno jej znawcy – jurorzy Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, jak i nominowani autorzy. Dyskusja była otwarta dla publiczności.

 

Kolejnym wydarzeniem Festiwalu był koncert Mai Kleszcz i IncarNations, który odbył się w muszli koncertowej w Parku im. T. Kościuszki. Na koncercie artystka zaśpiewała utwory z najnowszej płyty Romantyczność, nieco na przekór Gombrowiczowi.

 

Po koncercie zobaczyliśmy filmową wypowiedź o opętaniu przez sztukę - film Michaela Grandage`a, opowiadający o skomplikowanej relacji słynnego amerykańskiego pisarza Thomasa Wolfe’a i jego wydawcy Maksa Perkinsa, który odkrył dla świata takich literackich gigantów jak F. Scott Fitzgerald i Ernest Hemingway. W roli Perkinsa – laureat Oscara Colin Firth, Thomasa Wolfe’a zagrał dwukrotnie nominowany do nagrody Akademii Jude Law.

 

Poprowadzona przez Jerzego Sosnowskiego Gala była zwieńczeniem Festiwalu i jednocześnie finałem pierwszej edycji Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza. Rita Gombrowicz oraz prezydent Radomia Radosław Witkowski wręczyli Laureatom konkursu nagrodę.

  

Laureatami pierwszej edycji Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza, przyznawanej przez prezydenta Radomia za debiut prozatorski zostali:

 

Weronika Murek za zbiór opowiadań Uprawa roślin południowych metodą Miczurina 

Maciej Hen za powieść Solfatara

 

Wyróżnienie ustanowił radomski samorząd, a współorganizatorem nagrody i towarzyszącego jej festiwalu literackiego jest Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli.

 

Honorowym patronem nagrody jest Rita Gombrowicz.

 

Laureata nagrody wybierała Kapituła w składzie:

 

Jerzy Jarzębski – przewodniczący

Ewa Graczyk

Anna Kałuża

Zbigniew Kruszyński

Zofia Król

Józef Olejniczak

Justyna Sobolewska

 

Nominowani:

 

Maciej Hen nominację otrzymał za powieść Solfatara

Agnieszka Kłos za zbiór opowiadań Gry w Birkenau

Weronika Murek za Uprawę roślin południowych metodą Miczurina

Maciej Płaza za powieść zatytułowaną Skoruń

Tomasz Wiśniewski za książkę O pochodzeniu łajdaków, czyli opowieści z metra

 

Laureaci, oprócz nagrody pieniężnej, otrzymali również nagrodę rzeczową - lornetkę. Taki pomysł pojawił się podczas pierwszego posiedzenia kapituły w Muzeum Gombrowicza, gdzie wśród pamiątek po pisarzu znajduje się również lornetka. Gombrowicz pod koniec życia często nie był w stanie opuszczać mieszkania, więc godzinami właśnie przez nią podglądał życie Vence. Używał jej czasem niekonwencjonalnie - “pomniejszał” swoich gości, przyglądając im się przez odwróconą lornetkę. Nominowani do nagrody pisarze również potrafią "podglądać" świat uważnie i czasem bardzo przewrotnie.

 

Uroczystość zakończył koncert Grzegorza Turnaua i było to też ostatnie wydarzenie trzydniowego Festiwalu Opętani Literaturą, który miasto współorganizuje z Muzeum Witolda Gombrowicza. Za program festiwalu odpowiada sekretarz Nagrody i kurator Muzeum Tomasz Tyczyński.

 

Organizator Nagrody Literackiej im. Witolda Gombrowicza:

Prezydent Radomia

 

Współorganizator: Muzeum Witolda Gombrowicza

 

Partnerzy: Miejska Biblioteka Publiczna, RKŚTiG Łaźnia, MCSW Elektrownia

 

Sponsor Gali Nagrody: Wodociągi Miejskie Sp. z o.o.

 

Fundator lornetki: Delta Optical

 

Sponsorzy:

 

Zakłady Automatyki KOMBUD S.A., Hotel Nihil Novi, Fogiel & Fogiel, Grupa KK, Restauracja Teatralna

 

Patronat: Instytut Książki

 

Patronat medialny: Tok FM, Gazeta Wyborcza, Xiegarnia.pl